Nurt bardzo zróżnicowany, czerpiący z wielu źródeł, mający jednak pewne zbieżne koncepcje. Zrodził się w latach 40. XX wieku jako trzecia siła psychologii, alternatywna do behawioryzmu i psychoanalizy. Celem terapii jest wspieranie wewnętrznego potencjału człowieka do samorozwoju oraz podejmowania przez niego samodzielnych, odpowiedzialnych decyzji.
Główni przedstawiciele tego nurtu i ich osobisty dorobek
- Carl Rogers – Psychoterapia skoncentrowana na kliencie
- Abraham Maslow – Hierarchia potrzeb
- Fritz Perls – Psychoterapia Gestalt
- Viktor Frankl – Psychologia egzystencjalna i logoterapia.
7 głównych zasad
- Podstawową zasadą jest podmiotowe podejście poznawcze, stawiające w centrum zainteresowania człowieka, a nie przypadek kliniczny.
- Spotkania pomiędzy terapeutą i klientem odbywają się na partnerskich zasadach i powinny być prowadzone w atmosferze empatii, akceptacji, autentyczności i otwartości.
- Terapeuta przyjmuje postawę fenomenologiczną wobec klienta – wchodzi w jego subiektywny świat doświadczeń i analizuje naturę tego świata bez wstępnych założeń, poglądów czy spekulacji.
- Człowiek jest jednostką unikatową i posiada umiejętności do zdrowego, zrównoważonego rozwoju oraz podejmowania konstruktywnych, świadomych wyborów.
- Punktem koncentracji jest teraźniejszość, bieżący stan człowieka, jego aktualne relacje, doświadczenia i potrzeby. Unika się wybiegania w przyszłość czy wracania do przeszłości.
- Zachowania człowieka są determinowane przez aktualne potrzeby rozwojowe, takie jak: poczucie miłości, akceptacji, wolności, ambicja, poszukiwanie sensu życia, poszerzanie wiedzy, zgłębianie religii i filozofii.
- Przyczyną zaburzeń jest egzystencjalny lęk i konflikt wewnętrzny, wynikający z dostosowywania się do przekonań, wartości i oczekiwań innych ludzi, niezgodnych z osobistymi potrzebami i doświadczeniami.
W jakich sytuacjach pomaga terapia humanistyczno-egzystencjalna?
Terapia korzystnie wpływa na osoby doświadczające kryzysu w życiu osobistym lub zawodowym z tytułu niepowodzeń, niespełnionych ambicji, braku radości z dotychczasowych osiągnięć.
Skutecznie pomaga radzić sobie z depresją, nerwicą, fobiami, zaburzeniami odżywiania.
Mogą po nią sięgnąć osoby mające trudności w nawiązywaniu kontaktów z otoczeniem oraz budowaniem trwałych i funkcjonalnych relacji międzyludzkich.
Polecana w przypadku, gdy zaburzenia w funkcjonowaniu wynikają z konfliktu egzystencjalnego, i braku akceptacji immanentnych cech ludzkiej egzystencji typu: śmierć, izolacja, wolność, brak sensu w życiu.
Przydatna dla osób dążących do rozwoju osobowości i samoakceptacji, pragnących zidentyfikować blokady na drodze do samorealizacji oraz poszerzyć świadomość na temat własnej osoby i natury świata.
Czas trwania terapii
Terapie w tym nurcie mogą być zarówno krótko-, jak i długoterminowe, zależnie od istoty problemu oraz zdolności jednostki do jego zdiagnozowania i zażegnania. Większość terapeutów sugeruje serię 6 sesji, po których następuje ewaluacja i decyzja o ewentualnej kontynuacji terapii.
