Carl Ransom Rogers (8 stycznia 1902 r. – 4 lutego 1987 r.) – amerykański psycholog, czołowa postać psychologii humanistycznej, twórca terapii skoncentrowanej na kliencie. Jego teoria osobowości i humanistyczne podejście do człowieka odegrały ważną rolę w ukształtowaniu dzisiejszej psychoterapii.
7 głównych założeń Carla Rogersa
- Centralnym punktem humanistycznej teorii osobowości jest pojęcie jaźni, inaczej samoświadomości. Określa się ją jako „zorganizowany, spójny zestaw wyobrażeń i przekonań na swój temat”. Częściami składowymi jaźni są: poczucie własnej wartości, obraz własnej osoby oraz „ja idealne”.
- Na samoocenę wpływa relacja pomiędzy „ja idealnym” a realnym obrazem siebie. W przypadku kiedy idealna jaźń i rzeczywiste doświadczenie są zbieżne, zachodzi stan zgodności. Jednostka znajdująca się w stanie zgodności ma możliwość osiągnięcia samorealizacji.
- Nadrzędną motywacją człowieka w życiu jest dążenie do samorealizacji. Każda jednostka ma integralną potrzebę dążenia do rozwoju, osiągania dojrzałości i konstruktywnego urzeczywistnienia swojego pełnego potencjału. Co więcej, jest to nieodłączna cecha każdego żywego organizmu.
- Ważnym aspektem w podejściu humanistycznym jest odpowiedzialność człowieka za własne życie i autonomiczne wybory. Jedyną osobą, której nie da się pomóc, jest osoba, która za swoje problemy wini okoliczności lub innych ludzi.
- Człowiek z natury jest dobry i ma wrodzoną skłonność do rozwijania się w pozytywnym kierunku, chyba że jest zablokowany przez środowisko zewnętrzne. „Kiedy patrzę na świat, jestem pesymistą, ale kiedy patrzę na ludzi, jestem optymistą”.
- Każdy jest najlepszym ekspertem samego siebie. Każda osoba jest w stanie sama zdefiniować swoje problemy w kontekście całego spectrum doświadczeń.
- Zadaniem terapeuty jest stworzenie atmosfery bezwarunkowego wsparcia, szacunku, empatii oraz pełnego zaufania. W sprzyjających warunkach zrozumienia i akceptacji człowiek jest w stanie lepiej poznać siebie, skorygować swoje błędy i dokonać wewnętrznej, konstruktywnej zmiany, powracając tym samym na ścieżkę zdrowego rozwoju.
Inspirujące cytaty Carla Rogersa
„Jest ciekawym paradoksem to, że dopiero kiedy zaakceptuję siebie takiego, jakim jestem, mogę się zmienić”.
„Myślimy, że słuchamy, ale bardzo rzadko słuchamy z prawdziwym zrozumieniem i prawdziwą empatią. Jednakże ten szczególny rodzaj słuchania jest jedną z najpotężniejszych sił napędowych zmian, jakie znam”.
„Osoba to płynny proces, nie stały i statyczny byt; płynąca rzeka zmian, nie blok z solidnego materiału; stale zmieniająca się konstelacja możliwości, a nie ustalona ilość cech”.
Ciekawostki: Carl Rogers i CIA
W latach 50. Rogers pracował dla Centralnej Agencji Wywiadowczej przy tajnych projektach badających psychologiczne techniki kontroli umysłu oraz efekty LSD (substancja psychoaktywna). Jednym z jego zadań była analiza osobowości radzieckiego premiera Nikity Chruszczowa i rekomendacja najlepszego sposobu postępowania z nim. Projekty pod nadzorem Rogersa zajmowały się rozwijaniem metod wpływu i kontroli ludzi, tak aby można było szkolić żołnierzy odpornych na „pranie mózgu”. Rogers uczestniczył także w badaniach dotyczących komunistycznych uciekinierów, wykorzystywania prostytutek w szantażowaniu informatorów, używania substancji zmieniających świadomość do przesłuchań, perswazji i kontroli umysłu.
